Izvor: www.muzejikotor.me:

Perast je grad sa savršeno očuvanim gradskim jezgrom i kao takav svrstava se među najbolje očuvane mediteranske gradove čitave istočne obale Jadrana. Zaslužni za slavu i ljepotu ovog grada jesu njegovi stanovnici – oni koji su ga gradili, pisali stranice njegove istorije ali i prenosili njegovu slavu širom svijeta.

Neosporno je da je pod vlašću Venecije Perast doživio svoje zlatno doba kako u privrednom, društvenom tako i u kulturološkom smislu. Period od 1420. do 1797. godine ispunjen je dešavanjima i ličnostima koji su ispisali stranice peraške prošlosti, ali se isto tako ogledaju u svakom kamenu ovoga grada kao i u salonima palata i muzeja.

Strateški položaj Perasta, na ulazu u Kotorski zaliv, davao mu je status kontrolnog grada kako u odbrani tako i pri prometu robe. Bez odbrambenih zidina, samo sa jednim fortifikacionim objektom iznad grada – tvrđavom Sv. Križa (sagrađena 1570. godine) Perast se branio i iz kula, sagrađenih uz skoro sve plemićke kuće u gradu. Pored kula svaka kuća i palata imale su otvore na zidu – puškarnice (čak je i puškarnice dotakla umjetnikova ruka pa su i one obično ukrašavane sa maskeronima, jednostavno isklesanim čovječijim likom u kamenu).

Kao vrsni pomorci i poznavaoci pomorskih vještina, Peraštani su se isticali i na venecijanskim brodovima i kao učitelji pomorstva i brodogradnje. Kapetan Marko Martinović je 1698. godine, obučavajući ruske kneževe pomorskim vještinama, u Perastu osnovao prvu pomorsku školu na Balkanu. Nekoliko godina prije, Matija Zmajević je kao poznavalac brodogradnje radio za ruskog cara Petra Velikog, a 1714. godine postao admiral Ruske flote.

Po padu Mletačke Republike, Perast gubi značaj. Neprihvatanje novonastale promjene, dolazak novih osvajača, Austrougarske zatim Rusije, Francuske, pa ponovo Austrougarske dovodi do velikog preokreta u položaju Perasta ali i odnosa stanovnika prema gradu i osvajačima. Uprkos tmurnoj stvarnosti i padu moći, slave i uticaja grada, težnja Peraštana za očuvanjem svega onoga sto podsjeća na njegovo zlatno doba bila je velika i istrajna.

Davne 1937. godine 28. februara u opštinskom domu sa početkom u 8 časova, po pozivu predsjednika broj 624, gdina Tripa Nikovića od 22. 02. 1937. godine na sjednici opštinskog vijeća, jednoglasno je donešena odluka o usvajanju statuta Muzeja grada Perasta.

Muzejska zbirka tokom druge polovine XIX i početkom XX vijeka sastavljena i skupljena donacijom građana, naslednika peraških porodica i Peraštana osnovan je Muzej grada Perasta. Mjesto na kom je prvo bio smješten Muzej grada Perasta bilo je zdanje peraške opštine, na trgu ispred crkve Sv. Nikole. Dio muzejske zbirke vezane za kapetana Marka Martinovića, bio je izložen u kući na kraju Perasta, povodom 250 godina od podučavanja ruskih kneževa i boljara pomorstvu i pomorskim vještinama 1948. godine tako da je muzejski prostor proširen.

U period osnivanja mnogih zavičajnih muzeja, 50-tih godina prošlog vijeka, odlukom Ministarstva prosvjete NR Crne Gore osnovan je Zavičajni muzej u Perastu. Kako bi se muzejski predmeti objedinili i bili izloženi na jednom mjestu kao idealno rješenje pokazalo se reprezentativna palata Bujović, sagrađena u XVII vijeku. Rekonstrukcija palate urađena je 1957. godine, tako da nakon dvadeset godina od osnivanja muzej u Perastu dobija jedinstven i do danas u etapama sređen prostor.

Kao dio kulturne i turističke ponude Boke i Crne gore 1967. godine muzeju se vraća ime Muzej grada Perasta, a tokom 1970. godine pripojen mu je i Memorijalni muzej porodice Visković, koji je u potresu 1979. godine srušen.

Nakon zemljotresa dugi niz godina Muzej grada Perasta bio je zatvoren i muzejske zbirke pohranjene u opštinskim prostorijama u Kotoru.
Kao segment Opštinske Javne Ustanove Muzeji Kotor 1992. godine, postaje Muzej grada Perasta uz Lapidarijum i Galeriju Solidarnosti.

Dugogodišnja sanacija palate Bujović koja je trajala do 1998. godine i dogradnjom aneksa Muzej grada Perasta ponovo je otvoren prigodom 300 godina pomorskog školstva i pedagoškog rada kapetana Marka Martinovića.

Muzej grada Perasta danas svojim idealnim prostornim rješenjem i prelijepim ambijentalnim uslovima nudi, slobodno možemo reći, savršene uslove za održavanje kulturnih manifestacija koje jednako privlače posjetioce kao što ih privlači i stalna muzejska postavka. Ovakav prostor je izuzetno važan za razvoj Perasta i njegovo vrednovanje na pravi način.

Fond Muzeja grada Perasta danas je klasifikovan u pomorsku, etnografsku i istorijsko-umjetničku zbirku, sa svojim podzbirkama, a pod njegovim okriljem je i fond memorijalnog muzeja porodice Visković (njihov arhiv i biblioteka), arhiv peraške opštine, arhiv osnovne škole i biblioteka Muzeja grada Perasta.

Zbirke muzejskog fonda, sa oko 2000 predmeta, predstavljaju neprocjenjivo bogatstvo u prezentovanju kulturne prošlosti Perasta, eksponati pričaju svoju priču – na taj način stiče se vjerodostojna slika života u ovom gradu od XV do XX vijeka.

Preko muzejskih predmeta pomorske zbirke koji su izloženi u prizemlju Muzeja – modela brodova, brodskih – navigacionih sprava, kartografije i dijelom izloženog oružja etnografske zbirke, posjetilac se upoznaje sa najbitnijim činjenicama vezanim za pomorstvo i način života grada kroz minule vjekove.

Salon na prvom spratu Muzeja upoznaje posjetioce sa najznačajnijim Peraštanima kroz likovno-umjetnički prikaz (portreti, grbovi, zastave, prikazi njihovih brodova na moru i u bitkama). Pored brojnih muzejskih predmeta izuzetne istorijske i umjetničke vrijednosti, ističu se i portreti čuvenih kapetana Matije Zmajevića, Vicka Bujovića, zatim prikaz školovanja ruskih kneževa sa kapetanom Markom Martinovićem, portret Frana Viskovića, Julija Balovića, Matije Bronze.

Portreti nose baroknu ljepotu ali i obilje podataka o istorijskim dešavanjima, dešavanjima koja nisu bila značajna samo za Perast, već i za velike svjetske sile tog vremena.

Jedini prikaz slikara Tripa Kokolje, Peraštanina, takođe je dio muzejske postavke. Barokno slikarstvo Tripa Kokolje zablistalo je u peraškim palatama i crkvama, prenosilo je i još uvijek prenosi slavu i ukus stanovnika ovoga grada.

Drugi sprat Muzeja grada Perasta osim predmeta iz etnografske zbirke (nakit, porcelan, ordenje, ukrasni muški i ženski predmeti) prezentuje najznačajniji dio fonda memorijalnog muzeja porodice Viskovic (mobilijar i portreti članova te znamenite peraške porodice).

Muzej grada Perasta svojim eksponatima svjedok je interesovanja i potrebe Peraštana za umjetničkim zadovoljenjem, kao i prihvatanja svih modnih trendova sa zapada, o čemu svjedoče raskošno odjeveni Peraštani na slikama, ali i saloni, ogledala i djelovi mobilijara koji su izloženi u muzejskom prostoru, a nekada su krasili enterijere peraških palata.

PREUZMITE
MUZEJ GRADA PERASTA – VODIČ (PDF)

Pogledajte virtuelnu turu muzeja grada Perasta